Mensen die last hebben van een sociale fobie zijn bang dat anderen hen kritisch zullen beoordelen. 

Ze voelen zich vaak onzeker over zichzelf en zijn bang dat anderen hen misschien niet aardig of interessant zullen vinden. Daardoor kunnen zij zich in sociale situaties angstig voelen. Welke en hoeveel situaties dit zijn, is voor iedereen anders. Mensen met een sociale fobie zijn geneigd om situaties die hen angstig maken uit de weg te gaan. Als het niet lukt om de situaties te vermijden voelen ze zich vaak erg angstig en gespannen.

Er zijn twee soorten sociale angststoornis:

1. Specifiek subtype: Als je bang bent in één bepaalde situatie, zoals het geven van een toespraak of een optreden op een podium.
2. Gegeneraliseerd subtype (bij de meeste mensen): Angstig voelen in verschillende sociale situaties, zoals verjaardagen, vergaderingen, voor je mening opkomen of praten met vreemden.

De behandeling van sociale fobie

Het is belangrijk dat je samen met je behandelaar beslist welke behandeling het beste voor jou is. Voor de behandeling van de gegeneraliseerde sociale fobie kun je kiezen tussen:

• Psychologische behandeling
• Behandeling met medicijnen

Psychologische behandeling heeft de voorkeur, omdat de klachten minder snel terugkomen nadat de behandeling is gestopt. Je leert dan zelf hoe je met je angsten kunt omgaan. Onderzoek heeft aangetoond dat ongeveer 70% van de mensen baat heeft bij de volgende behandelmethoden:

• Cognitieve therapie: Hier leer je hoe je angstige gedachten kunt veranderen. Door deze gedachten te veranderen, kun je beter omgaan met je nare gevoelens. Je behandelaar zal je helpen om de gedachten te herkennen die tot klachten leiden en je leert hoe je ze kunt vervangen door andere gedachten. Deze therapie duurt meestal 8 tot 12 sessies.
• Exposure in vivo (=blootstellen in het dagelijkse leven): Dit is een vorm van gedragstherapie waarbij je geleidelijk aan angstopwekkende situaties blootgesteld wordt. Je zult leren hoe je het beste met je angst kunt omgaan. Het doel is om patronen te doorbreken en je langzaam aan steeds moeilijkere situaties bloot te stellen. Het wordt aanbevolen om dagelijks ongeveer 1 uur te oefenen voor een goed resultaat. Ongeveer 75% van de mensen profiteert van deze behandeling. Meestal zijn 15 sessies voldoende.
• Sociale vaardigheidstraining: Deze training helpt je om situaties aan te pakken die mensen met een sociale fobie moeilijk vinden. Je leert bijvoorbeeld hoe je een gesprek kunt beginnen, hoe je iets kunt weigeren of hoe je kritiek kunt uiten. Er worden rollenspellen gebruikt om alledaagse situaties na te bootsen. Deze behandeling kan zowel individueel als in een groep worden gegeven.
• Taakconcentratietraining: Als je last hebt van symptomen zoals blozen, trillen of zweten, kan een taakconcentratietraining helpen. Deze training leert je hoe je je minder laat afleiden door lichamelijke reacties en je beter kunt concentreren op waar je mee bezig bent. Dit helpt je om beter te functioneren in sociale situaties.

Als je kiest voor behandeling met medicijnen, wordt meestal gestart met een SSRI (selectieve serotonine-heropnameremmer) of venlafaxine (Efexor®). Ook benzodiazepinen worden voorgeschreven bij angst. Deze medicijnen hebben een goed effect bij sociale fobie. Na 12 weken kan worden bepaald of het medicijn voldoende helpt. Als het medicijn niet effectief is, kan er worden overgestapt naar een ander medicijn. Het is belangrijk om het voorgeschreven medicijn minstens een jaar te blijven gebruiken om terugval te voorkomen. Je arts zal je uitleggen welk medicijn het beste bij jou past.