Wereldwijd onderzoek werpt nieuw licht op hersenactiviteit bij dwangstoornis

Onderzoekers van het internationale ENIGMA-OCD Consortium hebben een belangrijke stap gezet in het begrijpen van de hersenverwerking van negatieve emoties bij mensen met een obsessieve-compulsieve stoornis (OCS). Het onderzoek, onlangs gepubliceerd in Biological Psychiatry, bundelde functionele MRI-data van 633 mensen met OCS en 453 gezonde deelnemers uit 16 verschillende studies wereldwijd.

Wat is onderzocht?

Het team onderzocht hoe het brein reageert op negatieve versus neutrale prikkels. Hierbij werd gekeken naar patronen van hersenactiviteit, met speciale aandacht voor verschillen tussen mensen met OCS en gezonde controles. Voor het eerst werd data op deelnemerniveau geanalyseerd in een zogeheten mega-analyse, een krachtige methode die verschillen en overeenkomsten tussen studies beter blootlegt dan traditionele meta-analyses.

Belangrijkste bevindingen

• Mensen met OCS vertoonden minder activiteit in visuele verwerkingsgebieden, zoals de bilaterale occipitale cortex, bij het verwerken van negatieve prikkels. Deze verminderde activiteit hing samen met ernstigere symptomen, een latere aanvangsleeftijd van OCS en het niet gebruiken van medicatie.
• Tegelijkertijd was er sterkere activiteit in prefrontale gebieden, waaronder de orbitofrontale en ventromediale prefrontale cortex, vooral bij mensen met meer ernstige klachten.
• De bevindingen ondersteunen het idee dat mensen met OCS op een andere manier visuele informatie verwerken, mogelijk al in een vroeg stadium van beeldverwerking. Dit kan gevolgen hebben voor de aandacht en interpretatie van bedreigende informatie.

Wat betekent dit?

De resultaten laten zien dat er bij OCS sprake is van een complex samenspel tussen visuele en emotionele hersengebieden bij het verwerken van negatieve informatie. Dit inzicht kan bijdragen aan betere behandelingen. Zo zou er in therapie bijvoorbeeld meer aandacht kunnen komen voor visuele aandacht en verwerking, naast de huidige focus op emotionele responsen. Ook onderstrepen de resultaten het belang van gepersonaliseerde behandeling op basis van klinische kenmerken zoals ernst, medicatiegebruik en aanvangsleeftijd.

Dit is het eerste grootschalige onderzoek dat deelnemerniveau hersendata bundelt om emotionele verwerking bij OCS te bestuderen. Daarmee levert het een waardevolle bijdrage aan het beter begrijpen en behandelen van deze vaak invaliderende stoornis.

Meer weten? Het volledige artikel is gepubliceerd in Biological Psychiatry (december 2024).