Bij mensen met depressie ontbreken twee groepen bacteriën in hun darmen

Mensen die lijden aan een depressie missen twee groepen bacteriën in hun darmen, zo blijkt uit grootschalig onderzoek van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie (VIB) en de KU Leuven. Een volgende stap is het onderzoeken of deze specifieke bacteriën een rol kunnen spelen in de behandeling van depressie.

In het Vlaams Darmflora-project bestudeerden professor Jeroen Raes (VIB-KULeuven) en zijn team bij meer dan duizend mensen het verband tussen bacteriën die aanwezig zijn in de ontlasting en een diagnose depressie. Op basis van hun data konden de onderzoekers specifieke groepen micro-organismen aanduiden die verband hebben met mentale gezondheid.

Twee groepen bacteriën ontbreken

Twee soorten groepen van bacteriën, Coprococcus en Dialister, komen wel voor in de ontlasting van gezonde mensen, maar ontbreken bij mensen met een depressie. Deze resultaten werden bevestigd in een onafhankelijke groep deelnemers aan het Nederlandse Lifelines project, en in een groep depressiepatiënten in het Universitair Ziekenhuis in Leuven.

“De link tussen onze darmflora en onze mentale gezondheid is een controversieel onderwerp in het microbioom-onderzoek”, vertelt prof. Raes op de website van het Vlaams Instituut voor Biotechnologie. “In ons onderzoek hebben we verschillende groepen bacteriën kunnen identificeren die lijken samen te vallen met depressie en levenskwaliteit in een diverse groep mensen.”

Stoffen die ons brein beïnvloeden

De onderzoekers creëerden ook een computertechniek die bacteriën kunnen identificeren die interactie aangaan met het menselijk zenuwstelsel. Op basis van een analyse van meer dan 500 darmbacteriën, stelden ze een catalogus samen van bacteriën die stoffen produceren die ons brein en zenuwstelsel kunnen beïnvloeden. Sommige van die bacteriën bleken een heleboel van die stoffen aan te maken.

Prof. Raes: “Het idee dat stoffen geproduceerd door de micro-organismen in ons lichaam ons brein – en dus ons gedrag en onze gevoelens – beïnvloeden is intrigerend, maar deze link tussen buik en brein is vooral onderzocht in proefdieren.”

Verband tussen darmbacteriën en de mentale gezondheid

Het onderzoek naar een mogelijk verband tussen darmbacteriën en de mentale gezondheid staat nog in de kinderschoenen. De resultaten van deze analyses moeten dan ook nog bevestigd worden in experimenten, maar helpen nu al met het sturen en versnellen van toekomstig onderzoek naar de links tussen ons microbioom en ons brein. Dit leidt in de toekomst wellicht tot behandelingen die de mentale gezondheid verbeteren of depressieve klachten zelfs helpen voorkomen.

Bron: Vlaams Instituut voor Biotechnologie
Lees de publicatie: The neuroactive potential of the human gut microbiota in quality of life and depression,  Valles-Colomer et al., Nature Microbiology 2019?