Longitudinaal onderzoek om behandelingsstrategie bij een depressie te verbeteren

Onlangs is een onderzoek bij GGz Eindhoven (GGzE) een onderzoek gestart, NEUROTREND: Neurological MRI-based biomarkers for treatment navigation in depression, waarbij met behulp van hersenscans gezocht wordt naar voorspellers van behandeluitkomsten bij depressie.

Doelstelling

Depressie is een heterogene aandoening; zo zijn er grote individuele verschillen in ernst, duur, symptomen en kans op terugkeer. Behandelaren weten op voorhand niet welke behandeling aanslaat, er zit een grote “trial and error” component in de behandeling. Om die redenen is het nog niet goed mogelijk om voor iedere persoon meteen de juiste behandeling te kiezen. Daarbij is de vaststelling en beoordeling van een depressie niet altijd even eenduidig. Hersenscans (via MRI) kunnen mogelijk aanvullende informatie geven en behulpzaam zijn. Het primaire doel van het onderzoek is om predictoren te identificeren die de klinische uitkomst na 1 jaar kunnen voorspellen, dan wel MRI-correlaten, biomarkers, van subtypen depressies te detecteren. Met behulp van verschillende technische (MRI) en klinische parameters proberen we het verloop van een depressie te voorspellen en te komen tot gepersonaliseerde diagnose en behandeling.

Aanpak

Bij 120 depressieve patiënten en 60 controlepersonen in de leeftijdscategorie 18-65 wordt op twee momenten (baseline en na één jaar) een MRI-scan gemaakt. De hersenfunctie, structuur en bloedvaten worden in kaart gebracht. Daarnaast worden bij de depressieve patiënten (en gedeeltelijk ook bij controlepersonen) op drie momenten vragenlijsten over psychische klachten, cognitief en algemeen functioneren afgenomen. Tevens worden risicofactoren en de behandelgeschiedenis in kaart gebracht.

Wat houdt deelname in?

Patiënten die aan de criteria voldoen bezoeken twee maal Kempenhaeghe te Heeze. Het eerste bezoek (baseline) bestaat uit een algemene vragenlijst en introductie (tezamen ongeveer 60 minuten), een aantal psychometrische testen (o.a. HDRS, life-chart, insomnie vragenlijst) van ongeveer 90 minuten en een MRI-scan van 60 minuten. Het tweede bezoek volgt één jaar later en bestaat uit exact dezelfde testen en een scan. Tussen het eerste en tweede bezoek volgen 3 telefonische contactmomenten van 30 minuten met vragen over de behandeling, medicatie en een Hamilton vragenlijst. Het eerste bezoek zal maximaal 4 uur in beslag nemen (inclusief pauze) en het tweede bezoek ongeveer 3 uur.

Patiënten ontvangen de resultaten van de neurocognitieve taken die zijn afgenomen en kunnen de hersenscan zien. Deelnemers ontvangen 20 euro per bezoek en een reiskostenvergoeding van €0.19 per kilometer.

Wat is de rol van de behandelaar?

Heeft u een patiënt tussen de 18 en 65 jaar in uw caseload met (verdenking van) een non-psychotische depressieve stoornis die korter dan drie jaar bestaat?

Dan vragen wij u of u de patiënt wilt wijzen op het neurotrend onderzoek en contact wilt opnemen met arts-onderzoeker Faroeq Ramsaransing via: neurotrend@ggze.nl of via nummer: +31658874359, zodat hij de patiënt kan benaderen.

Het staat patiënten uiteraard vrij om zich ook zelf direct aan te melden.

Exclusiecriteria zijn: een eerder doorgemaakte psychose, een bekende bipolaire stoornis, een autismespectrumstoornis of bekendheid met een licht verstandelijke beperking, comorbide alcohol- of middelenmisbruik en bekendheid met een neurologische aandoening.

Onderzoekers GGzE
Drs. F.R. Ramsaransing, AIOS psychiatrie GGzE, PhD-kandidaat UM
Prof. Dr. M.C. Marcelis, Psychiater & Hoogleraar GGzE & MUMC

Overige betrokkenen

Prof. Dr. C. Baeken, Psychiater & Hoogleraar UGent & TU/e

Dr. Ir. S. Zinger, Universitair Hoofddocent TU/e
Ir. J. Pilmeyer, PhD-kandidaat TU/e

Prof. Dr. A.P. Aldenkamp, Hoogleraar & Klinisch neuropsycholoog TU/e, MUMC

Dr. Ir. M. Matters, Director New Business Development and Strategy Philips

Dr. W. Huijbers Senior Neurological Scientist Philips
Dr. J.F.A. Jansen, Universitair Hoofddocent MUMC & TU/e
Dr. Ir. R.M.J.N. Lamerichs, Senior Investigator Philips

Website: www.neurotrend.nl

Aanmelden: Deelnemers kunnen aangemeld worden via: neurotrend@ggze.nl