Mindfulness-Based Cognitieve Therapie effectief in de klinische praktijk voor behandeling van depressie

De vierde flitspresentatie tijdens de NedKAD-conferentie wordt gegeven door Jelle Lubbers, promovendus bij het Behavioral Science Institute van de Radboud Universiteit Nijmegen en junior onderzoeker bij Pro Persona. Hij presenteert onderzoek van het Radboudumc Centrum voor Mindfulness over de effectiviteit van Mindfulness-Based Cognitieve Therapie (MBCT) in de klinische praktijk bij patiënten met (terugkerende) depressie.

Depressieve stoornis, ook wel bekend als Major Depressive Disorder (MDD), blijft wereldwijd een belangrijke oorzaak van ziektebelasting. In Nederland is dit niet anders. Een belangrijke factor in de impact van MDD is de neiging tot terugval en het ontstaan van nieuwe episodes. MBCT is een psychologische interventie die specifiek is ontworpen om recidive te voorkomen en nieuwe episodes van depressie te beperken. Recent onderzoek heeft de effectiviteit van MBCT in dit opzicht bevestigd. Echter, er was behoefte aan onderzoek naar de effectiviteit van de interventie in de klinische praktijk.

Methoden en Resultaten

Het onderzoek omvatte een populatie van 765 patiënten geclassificeerd met MDD, waarvan sommigen eenmalige episode van depressie hadden ervaren, terwijl anderen terugkerende episodes hadden doorgemaakt. Daarnaast varieerden de patiënten in hun huidige depressiestatus of remissiestatus. Alle patiënten kregen MBCT aangeboden, en er werden zelfrapportagevragenlijsten afgenomen om depressiesymptomen, piekeren, mindfulnessvaardigheden en zelfcompassie voor en na MBCT te meten.

De resultaten van het onderzoek tonen aan dat de therapietrouw hoog was, met 94% van de deelnemers die de sessies bijwoonden. Na de MBCT-sessies werd een significante afname van depressiesymptomen waargenomen. Bovendien blijkt uit de resultaten dat het bijwonen van meer sessies resulteerde in een grotere afname van depressiesymptomen. Deze verbetering was onafhankelijk van de depressiestatus van de patiënten. Naast de afname van depressiesymptomen toont de studie ook aan dat piekeren, mindfulnessvaardigheden en zelfcompassie verbeterden na de MBCT-interventie.

Conclusies en Relevantie

Deze resultaten bevestigen dat eerdere bevindingen over de effectiviteit van MBCT in gecontroleerde studies gereproduceerd worden in de klinische praktijk. De bevindingen suggereren dat symptoomverbetering optreedt ongeacht de recidief- of remissiestatus van de patiënten. Dit is bemoedigend nieuws voor de behandeling van depressie, omdat het aangeeft dat MBCT effectief kan zijn voor een breed scala aan patiënten, ongeacht hun specifieke situatie.

Deze bevindingen kunnen aanzienlijke implicaties hebben voor nieuwe behandelrichtlijnen. Tijdens de NedKAD-conferentie 2023 zullen de onderzoekers het publiek uitnodigen om mee te denken over wat deze resultaten zouden kunnen betekenen voor de nieuwe richtlijn. Hierbij zal ook worden verwezen naar de recente UK-richtlijn van het National Institute for Health and Care Excellence (NICE) uit 2022, waarin MBCT wordt aanbevolen als een effectieve behandeling voor het voorkomen van terugval en als een mogelijke behandelstap voor patiënten met huidige depressieve klachten.