“Er is een kantelpunt in het denken over suïcidepreventie”

Het idee dat suïcides uiteindelijk niet te voorkómen zijn, heeft het verbeteren van suïcidepreventie lang in de weg gestaan. De laatste jaren zijn er echter verschillende strategieën ontwikkeld om suïcidale mensen hulp aan te bieden. Een belangrijke stap, maar er is nog veel ruimte voor verbetering. Dit blijkt uit het proefschrift van psychiater Jan Mokkenstorm. Hij promoveert 8 maart bij Amsterdam UMC.

Wetenschappelijk onderzoek laat zien dat verhoging van de kwaliteit van de geestelijke gezondheidszorg (ggz) voor suïcidale mensen tot minder suïcides leidt. De laatste jaren zijn verschillende strategieën ontwikkeld om suïcidale mensen hulp aan te bieden. Psychiater en oprichter van 113 Zelfmoordpreventie Jan Mokkenstorm beschrijft in zijn proefschrift het proces en de uitkomsten van twee strategieën en van de nieuwe benadering Zero Suicide in de gezondheidszorg.

Verschillende strategieën als suïcidepreventie

De eerste strategie die Mokkenstorm onderzocht, is het vergroten van de toegankelijkheid en patiëntgerichtheid van geestelijke gezondheidszorg. Dit gebeurt door het aanbieden van online hulp aan suïcidale mensen, 24/7, gratis en anoniem via www.113.nl. Onderzoek laat nu een positief effect van 113 zien. De tweede strategie is de implementatie van een wetenschappelijk onderbouwd suïcidepreventiebeleid binnen specialistische ggz-instellingen in Nederland.

De bevindingen uit deze studie geven aan dat er een belangrijke eerste stap is gezet, maar ook dat er nog veel ruimte is voor verbetering. ”Er is sprake van een kantelpunt in het denken over suïcidepreventie in Nederland. De mentaliteit van gelaten acceptatie van zelfmoord lijkt om te slaan naar een actieve preventie van zelfmoord. Sinds 2018 is het een speerpunt in het beleid van de regering en de ggz”, vertelt Mokkenstorm op de website van het Amsterdam UMC.

Mokkenstorm ziet ook een significante variatie tussen verschillende praktijken wat duidelijke verschillen zijn in de kwaliteit van zorg voor suïcidale mensen tot gevolg heeft. Hij laat zien dat verbetering een proces is dat tijd en geduld kost en coördinatie met voortdurende aandacht vergt. Tegen de achtergrond van de vernietigende impact van suïcide, is de vraag hoe dit kan worden versneld.

Nastreving Zero Suicide in gezondheidszorg

Zero Suicide is een nieuwe benadering in de gezondheidszorg. Hiermee wordt organisatiebreed nagestreefd dat patiënten niet eenzaam of radeloos sterven door suïcide. Op basis van een literatuurstudie is het volgens Mokkenstorm rationeel om deze   doelstelling na te streven in de gezondheidszorg. Wel is het belangrijk dit op een manier uit te dragen waarbij zorgprofessionals zich gesteund voelen en beschermd worden tegen ongepaste verwijten als een patiënt overlijdt door zelfmoord.

Bron: Amsterdam UMC