Antidepressiva langdurig voorgeschreven bij een op drie patiënten

In 2011 kreeg een op de drie patiënten antidepressiva langdurig voorgeschreven. Bij SSRI-gebruikers was dit 38% en bij TCA’s-gebruikers 35%. Dit blijkt uit onderzoek van NIVEL.

De onderzoekers gebruikten gegevens die huisartsenpraktijken voor Nivel Zorgregistraties aanleverden over de periode 2011-2015. Een deel van de praktijken viel af, omdat deze niet over de hele periode meededen aan de registratie. Uiteindelijk konden de gegevens van ruim 326 duizend volwassenen voor analyse worden gebruikt.

Antidepressiva langdurig voorgeschreven

Van de patiënten die in 2011 antidepressiva kregen voorgeschreven, gebruikte ongeveer 65% deze een jaar later nog. Het percentage patiënten dat vijf jaar later nog altijd antidepressiva gebruikte, was lager: bij SSRI-gebruikers was dit 38% en bij TCA’s-gebruikers 35%.

De onderzoekers benadrukken dat antidepressiva niet alleen worden voorgeschreven aan mensen met een depressie. Bij moderne antidepressiva (SSRI’s) is dat ongeveer in de helft van de gevallen zo. In een kwart van de gevallen wordt het voorgeschreven bij angst. Oudere antidepressiva (TCA’s) werden juist voornamelijk voorgeschreven bij somatische problemen, zoals (hoofd)pijn.

Het hebben van een depressie was wel een belangrijke voorspeller voor het langer doorslikken van een antidepressivum.

Veilig afbouwen van antidepressiva

Volgens NIVEL is het aantal patiënten dat langdurig antidepressiva gebruikt tegen een depressie lager dan in het algemeen wordt aangenomen. Ze benadrukken het belang van een algemene richtlijn om onwenselijke praktijkvariatie in het langdurig voorschrijven én in het afbouwen van antidepressiva tegen te gaan. Tussen huisartsenpraktijken onderling bleek namelijk een grote variatie in het langdurig voorschrijven van deze medicatie.

Onder leiding van het Amsterdam UMC en met medewerking van het Nivel wordt momenteel met het OPERA-project uitgebreid onderzoek gedaan naar het veilig afbouwen van antidepressiva.

Bron: NIVEL