25-50% van de dialyse-pati\u00ebnten heeft last van symptomen van depressie en angst. Zorgelijke cijfers die medici graag met beide handen aanpakken. Om die reden onderzocht Els Nadort of online zelfhulp psychotherapie soelaas kan bieden. Wij stelden haar een aantal vragen over haar promotieonderzoek.<\/p>\n
\u0091Over de effectiviteit van de behandeling van angst en depressie bij dialyse-pati\u00ebnten is nog vrij weinig bekend\u0092, trapt Nadort af. \u0091Het herkennen van deze klachten wordt gecompliceerd door de overlap met symptomen die gepaard gaan met de dialysebehandeling. Vandaar dat wij ook hebben gekeken hoe je deze klachten kunt signaleren. Hiervoor hebben we de diagnostische betrouwbaarheid van twee veelgebruikte vragenlijsten voor angstklachten gevalideerd bij dialysepati\u00ebnten.\u0092<\/p>\n
In het beperkte aantal studies die hiernaar zijn gedaan vindt de Amsterdamse onderzoeker w\u00e9l aanwijzingen dat psychotherapie mogelijk goed werkt tegen depressieve klachten bij pati\u00ebnten met nierfalen. Daarom besloot de onderzoeksgroep een interventiestudie op te zetten. Nadort: \u0091We hebben een online zelfhulpbehandeling onderzocht voor dialysepati\u00ebnten met somberheidsklachten. Deelnemers konden de behandeling volgen tijdens de dialysebehandeling op een tablet of laptop. Ze werden hierbij online begeleid door een psycholoog op afstand.\u0092<\/p>\n
\u0091We kozen voor online zelfhulp, omdat dialyse-pati\u00ebnten al drie keer per week naar het ziekenhuis moeten komen\u0092, legt Nadort uit. \u0091Dan hebben ze vaak geen tijd en energie om nog een keer extra te komen om naar een psycholoog te gaan. Online zelfhulp-behandeling zou een mogelijkheid kunnen zijn om de toegang tot deze zorg te verbeteren. Helaas bleek het toch niet d\u00e9 oplossing. Zo had 60% van de deelnemers hulp nodig bij het gebruik van de tablet of het invullen van de oefeningen. Sommigen konden bijvoorbeeld hun arm niet goed gebruiken, omdat daar de dialysenaald in zat.\u0092<\/p>\n
\u0091Uiteindelijk deden er 190 deelnemers mee uit 18 deelnemende dialysecentra door het hele land. Van Amsterdam tot Nieuwegein en van Den Haag tot Den Bosch. De deelnemers kwamen willekeurig in de behandel- of controlegroep terecht. De ene helft kreeg de online zelfhulp-behandeling aangeboden en de andere groep normale zorg. Na 5 sessies werd vervolgens de stand opnieuw opgemaakt: hoe scoorden de mensen nu op depressie en angst?<\/p>\n
Helaas laat het onderzoek geen effect zien van de behandeling. Nadort: \u0091Bij beide groepen verminderden de somberheidsklachten met 21%. Dit wijst erop dat de online psychotherapie geen aanvullend effect lijkt te hebben naast de standaardzorg in de dialysecentra. Dat is jammer, want deze groep pati\u00ebnten heeft een verminderde kwaliteit van leven, veel depressieve en angstklachten en zou mogelijk veel baat hebben bij een effectieve behandeling. Op dit moment is er meer onderzoek nodig om te ontdekken hoe we hen het beste kunnen helpen en bereiken. Er is wel een positieve kanttekening dat de online therapie effect zou kunnen hebben bij jongere pati\u00ebnten die meer computerskills in huis hebben.\u0092<\/p>\n
Tenslotte keek de Amsterdamse promovenda nog naar de invloed van de COVID-19 pandemie op angst- en depressiescores in deze groep. Het interessante was dat daaruit naar voren kwam dat de scores n\u00ed\u00e9t toenamen door de pandemie, terwijl dat bij de algemene Nederlandse bevolking w\u00e9l het geval is. \u0091Een mogelijk verklaring hiervoor is dat het al een kwetsbare groep was. Ze volgden al een intensieve en zware behandeling die tijdens de pandemie gewoon doorging. Ze hadden vaak al een beperkter sociaal leven. Hierdoor veranderden de lockdowns mogelijk niet veel aan hun dagelijks leven.\u0092<\/p>\n