Wist je dat 1 op de 5 van alle Nederlanders ooit te maken krijgt met een depressie of angststoornis? Een groot deel hiervan loopt verhoogd risico om binnen een paar jaar w\u00e9\u00e9r last te krijgen van deze klachten. Des te belangrijker om terugval te voorkomen! Esther Krijnen \u0096 de Bruin, promovenda aan het Amsterdam UMC, onderzocht daarom hoe terugval bij pati\u00ebnten met depressie of angstklachten verminderd kan worden. Daarbij nam ze het programma GET READY onder de loep.<\/p>\n
Om tot gegronde conclusies te komen, voerde Krijnen \u0096 de Bruin verschillende deelonderzoeken uit. Ten eerste vergeleek ze verschillende studies over psychologische terugvalpreventie-interventies: ze screende 7.324 artikelen en nam uiteindelijk 40 artikelen mee. Conclusie was dat een psychologische interventie zoals cognitieve gedragstherapie de kans op terugval bij depressie vermindert met 24%. Een combinatie van therapie en antidepressiva bleek bovendien ook 24% effectiever dan all\u00e9\u00e9n antidepressiva. Naast deze studie evalueerde de onderzoekster de effectiviteit van het nieuw ontwikkelde GET READY programma. Dit deed ze aan de hand van individuele interviews en hun POH-GGZ en twee focusgroep-interviews.<\/p>\n
\u0091Terugvalcijfers zijn hoog\u0092, schrijft Krijnen \u0096 de Bruin. Ze legt uit dat de focus in de geestelijke gezondheidszorg verschoven is van \u0091genezen\u0092 naar \u0091voorkomen\u0092. Om die reden zijn er verschillende terugvalpreventieprogramma\u0092s in het leven geroepen, maar die kennen verschillende beperkingen. Zo zijn ze niet gericht op zowel angst- \u00e9n depressieve stoornissen, worden ze nog nauwelijks aangeboden via de huisartsenpraktijk en zijn ze niet toegespitst op de individuele pati\u00ebnt. GET READY is juist gericht op pati\u00ebnten die een angststoornis of depressie hebben gehad, hun voorkeuren zijn meegenomen in het programma en E-health modules worden afgewisseld door persoonlijke contacten met de POH GZZ, de hulpverleners die de huisarts ondersteunen bij het bieden van psychologische zorg.<\/p>\n
Voor iedereen ziet het GET READY er iets anders uit. Iedere pati\u00ebnt heeft namelijk een persoonlijk terugvalpreventieplan. Daarbij hebben ze de mogelijkheid om een angst- en stemmingsdagboek in te vullen. Een handig hulpmiddel om hun angst- en stemmingsniveau te monitoren en op tijd in te grijpen. In haar promotieonderzoek bracht Krijnen \u0096 de Bruin in kaart hoe 113 pati\u00ebnten gebruik maakten van de opties van GET READY en hoe de klachten zich bij hen ontwikkelden. Dit deed ze over een periode van negen maanden.<\/p>\n
GET READY blijkt een positieve uitwerking te hebben op de terugvalpercentages. Zo blijven de meeste deelnemers aan het programma stabiel: slechts 15% valt terug in angstsymptomen en 10% ervaart een terugval in depressieve klachten. Opvallend is dat pati\u00ebnten die vaker bij de POH-GGZ komen beduidend meer last hebben van klachten. Verder valt gelijk in het oog dat niet iedere deelnemer evenveel gebruikmaakt van het programma: de kernmodules worden door 70-74% gebruikt; de optionele door minder dan 40%. Een kwart van de pati\u00ebnten gebruikt het programma relatief vaak in vergelijking met de meerderheid die er maar weinig gebruik van maakt.<\/p>\n
En hoe wordt GET READY nou ervaren, door deelnemers en door de POH GGZ? Hier geven de interviews eenduidig antwoord op: positief. Het programma zorgt ervoor dat meer pati\u00ebnten en zorgverleners zich bewust worden van het risico op terugval. En dat pati\u00ebnten een meer actieve rol innemen in hun eigen herstel. GET READY is als een vangnet voor eventuele terugval in de periode na eerder herstel. Pati\u00ebnten waarderen de gebruiksvriendelijkheid en toegankelijkheid van het programma. Toch blijft de volledige implementatie ervan uitdagend, onder meer door een gebrek aan motivatie bij pati\u00ebnten. Daarnaast ervoeren zij op hun beurt weer te weinig steun vanuit de POH GGZ die er vaak vanuit gaat dat pati\u00ebnten voldoende zelfmanagementvaardigheden hebben, oftewel het vermogen om zelf op een constructieve manier met hun symptomen om te gaan. Pati\u00ebnten bleken die echter niet altijd te hebben.<\/p>\n