Invitational Conference 1 juli 2010 Rehabilitatie bij Angst en Depressie
Rehabilitatie is een belangrijk focus van de zorg voor cliënten met ernstige psychiatrische stoornissen. Echter, er is weinig specifieke kennis en ervaring ontwikkeld ten aanzien van rehabilitatie bij cliënten met angst en depressieve stoornissen, terwijl er veel cliënten zijn met chronische angst en depressie die onvoldoende profiteren van de aangeboden behandelingen en op meerdere levensterreinen beperkingen ondervinden. De vraag is of de bekende rehabilitatiemethodieken voor deze doelgroep aangepast moeten worden en of er reeds ervaring bestaat met rehabilitatie voor deze groep.
Zelfmanagement is een belangrijk onderdeel bij rehabilitatie en wordt steeds meer als een onmisbare schakel gezien voor chronisch zieke mensen om hun kwaliteit van leven te verbeteren. Idealiter hebben rehabilitatie en zelfmanagement een grote overlap.
Lezing I: Rehabilitatie bij angst en depressie – Hans Kroon (ppt op te vragen)
In de lezing wordt rehabilitatie gepresenteerd zoals dat ontwikkeld is voor de ‘severe mental illness’ met het accent op psychose. Aangegeven wordt wat er bekend is over rehabilitatie bij angst en depressie en onderzocht wordt of rehabilitatie voor angst en depressie verschilt met de rehabilitatie bij de ‘severe mental illness’.
Workshop 1: Therapieresistentie en indicatie voor rehabilitatie bij depressie – Eric Ruhé (download: Eric Ruhe)
Therapieresistentie wordt veel besproken maar de definities variëren aanzienlijk en houden geen rekening met niet-medicamenteuze interventies. In de workshop zal een overzicht worden gegeven van de bestaande definities van therapieresistentie, welke met de aanwezigen worden bediscussieerd. Doelstelling hierbij is om op een eenduidige wijze therapieresistentie te definiëren, en hiermee goed de verdere kans op verbetering in te kunnen schatten. Op deze wijze kan duidelijker worden bij wie verdere, op genezing gerichte interventies waarschijnlijk weinig effect zullen hebben, zodat overgegaan kan worden op een rehabilitatiemodel. Daarnaast zal een dossieronderzoek gepresenteerd worden waaruit een checklist is ontwikkeld die behulpzaam kan zijn met de indicatiestelling voor rehabilitatie. De discussie zal gaan over een pragmatische invulling van therapieresistentie voor de praktijk.
Workshop 2: Cure en care bij angststoornissen; een continuüm – Maarten Kaarsemaker (download: Maarten Kaarsemaker) en Jet Zwetsloot (download: Jet Zwetsloot)
Vanuit de ervaringen binnen ons derdelijns Centrum voor Angst- en Dwangstoornissen worden cure en care besproken. Betoogt zal worden dat beiden verbonden zijn. Ze staan op een continuüm en kunnen alternerend gekozen worden. Therapieresistentie bestaat niet. Centraal bij de omgang met Angststoornissen staat laten leiden door gevoel in plaats van sturen op gedrag. Ook binnen care kan dit principe leidend zijn wat haalbaar is op gedragsniveau. Vaak zien we afwisselende behoeftes/vragen van cliënten met betrekking tot cure en care. Ons inziens is het van belang steeds te bezien of er vragen zijn met betrekking tot cure en dan vervolgens weer over te stappen op care. Meerdere voorbeelden vanuit de praktijk van cognitieve gedragstherapie zullen worden besproken met betrekking tot dit thema. De mening van de aanwezigen zal vaker gevraagd worden over welke insteek te kiezen: cure of care.
Workshop 3: Zelfmanagement bij angst en depressie – Hanke Timmermans & Josine van Hamersveld en Maaike van der Linden (download: Hanke Timmermans)
In de workshop wordt een model voor zelfmanagement gepresenteerd zoals dat ontwikkeld is voor de chronisch zieken. In discussie met de aanwezigen wordt de bruikbaarheid van het model onderzocht.
Lezing II: Onderzoek naar rehabilitatie bij angst en depressie – Jan Spijker & Cecile Exterkate (download: Jan Spijker)
In deze afsluitende lezing wordt een onderzoek gepresenteerd naar rehabilitatie bij angst en depressie dat in samenwerking met NedKAD en het Trimbos-instituut wordt uitgevoerd. Daarbij wordt gebruik gemaakt van een module ontwikkeld door de Gelderse Roos.